Subsidiëren van open jeugd­wer­ki­ni­ti­a­tie­ven

Ten eerste zijn de meeste reglementen nog geschreven op basis van een strikte definitie van wat een jeugdhuis is en doet. Daarbij houden ze nog te weinig rekening met de enorme breedte van open jeugdwerkvormen die vandaag de dag bestaan. Jongeren willen nu eenmaal vanalles doen in hun initiatieven. Dat beperkt zich vaak niet tot enkel ontmoeting en instuif in het jeugdhuis tijdens de weekends. 

Andere en vernieuwende jeugdinitiatieven vinden moeilijk of geen aansluiting bij bestaande ondersteuningsmogelijkheden van de gemeente. Daardoor worden ze in de praktijk ook niet gezien door de lokale overheid. We merken dat vernieuwende initiatieven niet gekend zijn bij alle diensten die voor hen belangrijk of nuttig kunnen zijn. Zo vinden ze ook vaak niet de weg naar de juiste ondersteuning.

Ten tweede is het merendeel van de reglementen en overeenkomsten niet ontworpen voor werkingen die moeilijker inkomsten bij hun jongeren kunnen halen of waarvoor het niet mogelijk of gepast is om dat te doen.  Een werking met een bar en een feestzaal haalt nu eenmaal gemakkelijker eigen inkomsten binnen dan een werking die focust op namiddagactiviteiten en -workshops. Jeugdinitiatieven die geen inkomsten creëren, hebben het daardoor niet gemakkelijk of geraken niet opgestart. 

In veel gevallen houdt de manier van subsidiëren te weinig rekening met de twee bovenstaande feiten.  

Voor startende en kleinschaligere initiatieven raadt Formaat aan om een groeiperiode in te bouwen in het subsidiereglement. Niet elke groep jongeren met een idee moet een vzw zijn (met alle verplichtingen die er bij komen kijken). Een initiatief kan dan erkend worden als feitelijke vereniging en intekenen op een reglement, op voorwaarde dat alle wettelijke verplichtingen van de vzw-structuur in orde worden gebracht indien dat nodig is (o.w.v. schaalgrootte, omzet, grote financiële verplichtingen zoals huur of personeel).

We adviseren ook om jongeren een duidelijke plaats te geven in de besluitvormingsprocessen. Dat kan op verschillende manieren en hoeft niet per definitie te betekenen dat de helft van de initiatiefnemers jonger dan 30 is. 

De vroegere lidkaarten schrapten we uit onze aanbevelingen. Lidmaatschap zorgt niet per se voor betrokkenheid van bezoekers. Soms kan het zelfs wat in de weg staan van de deelname van jongeren. 

Open jeugdwerk en der manier waarop jongeren zich vandaag de dag verenigen, heeft heel wat specifieke eigenheden die vaak niet stroken met het subsidiereglement van vroeger. We vragen dan ook aan gemeentes om het reglement bij te benen met de realiteit van vandaag. 
 

Subsidie voor vaste kosten

Formaat vraagt om vaste kosten te subsidiëren, met een plafond voor elektriciteit, gas en water. Daarnaast adviseren we jeugdwerkingen om gebruik te maken van bestaande voordelige formules die we vanuit Formaat aanbieden, bijvoorbeeld via Unisono en IC-verzekeringen. De vaste kosten kunnen berekend worden via onze vaste kostentool.

In die vaste kosten is ook de huur opgenomen, in het geval dat het jeugdwerkinitiatief zelf infrastructuur op de private markt huurt. In sommige steden zijn er enerzijds initiatieven die een gebouw van de stad kunnen gebruiken en anderzijds initiatieven die zelf een gebouw moeten huren. Formaat pleit ervoor om als lokale overheid alle initiatieven dezelfde voordelen te bieden. Daarom is de eventuele huurkost opgenomen in de vaste kosten.

Activiteitensubsidie

Formaat pleit er voor om initiatieven te ondersteunen in wat ze willen organiseren en dus niet zozeer subsidies toe te kennen op basis van aantal verplichte openingsavonden of iets dergelijks. Liever dan een keurslijf op te leggen, vraag je jongeren op zelf een planning en een begroting op te maken. Daarbij kunnen eventuele inkomsten en gevraagde subsidies opgenomen worden. Zo is het duidelijk voor welke doelen de subsidies worden aangevraagd. Dat creëert meer kansen voor werkingen die minder inkomsten uit hun leden halen, maar evenveel output realiseren.

Waarom geen (structurele) forfaitaire basissubsidie?

1. De basissubsidie voor vaste kosten zorgt ervoor dat alle jeugdinitiatieven gelijke kansen krijgen.
2. Door subsidies per project of activiteit toe te kennen op basis van een begroting, kunnen jeugdinitiatieven de inkomsten die ze via de leden krijgen op een correcte manier aangeven.
3. In een begroting moet het jeugdinitiatief duidelijk aangeven welke inkomsten en uitgaven er verbonden zijn aan een bepaalde activiteit. 

Naast subsidies via een reglement, beschikt een lokale overheid ook over de mogelijkheid om een subsidie op naam toe te kennen. Dat gebeurt meestal via een convenant. In een convenant staan duidelijke afspraken tussen het open jeugdwerkinitiatief en de gemeente. 

Je kan via zo’n convenant meer afspraken over de inhoud maken dan in een reglement. Meestal gaat het ook om hogere subsidiebedragen. Deze vorm is vooral interessant voor open jeugdwerkinitiatieven met tewerkstelling omdat ook personeelsmiddelen hierin opgenomen worden.

Formaat heeft een leidraad ontwikkeld voor het convenant. Deze is tot stand gekomen op basis van de visie die we de voorbije jaren ontwikkelden door het ondersteunen van open jeugdwerkinitiatieven en lokale besturen. Deze leidraad dienst als eerste aanzet voor het opstellen van een sterk en onderbouwd convenant. Aan het eind van de rit zou je zo vooral een overeenkomst moeten hebben die het initiatief toelaat te doen wat er écht aan toe doet: het bieden van een veilige, ondersteunde en inspirerende omgeving voor jongeren.