Niet elk open jeugdwerkinitiatief situeert zich middenin het jeugdwerklandschap. Een groot deel van de organisaties gaat verder dan de klassieke invulling van vrijetijdsactiviteiten. Al doende houden ze zich ook bezig met andere beleidsdomeinen zoals welzijn, onderwijs, werk, sociale economie, sport en (jeugd)cultuur.
Daarnaast kunnen niet alle jeugdwerkinitiatieven op dezelfde manier inkomsten creëren. Een werking met een bar en een feestzaal haalt nu eenmaal gemakkelijker eigen inkomsten binnen dan een werking die focust op namiddagactiviteiten en -workshops.
Huidige subsidiereglementen houden te weinig rekening met de twee bovenstaande feiten. Daarom pleit Formaat voor een subsidiereglement dat afgestemd is op de diversiteit aan initiatieven in het open jeugdwerk. Hieronder zetten we onze belangrijkste uitgangspunten op een rij.
Waar schieten de huidige subsidiereglementen tekort?
Ten eerste zijn de huidige subsidiereglementen afgestemd op organisaties in het centrum van het jeugdwerklandschap, niet op nieuwere vormen van open jeugdwerk. Op die manier missen we ondersteuning voor een belangrijk deel van het jeugdwerklandschap dat nog volop in ontwikkeling is. Vernieuwende jeugdinitiatieven vinden moeilijk of geen aansluiting bij de bestaande kaders. Daardoor worden ze in de praktijk niet opgepikt door lokale ondersteunende diensten en netwerken. We merken dat vernieuwende initiatieven niet gekend zijn bij alle diensten die voor hen belangrijk of nuttig kunnen zijn. Zo vinden ze ook vaak niet de weg naar de juiste ondersteuning.
Ten tweede is het merendeel van de subsidiereglementen niet ontworpen voor werkingen die moeilijker inkomsten bij hun jongeren kunnen halen of waarvoor het niet mogelijk of gepast is om dat te doen. Jeugdinitiatieven die geen inkomsten creëren, hebben het daardoor niet gemakkelijk of geraken niet opgestart.
Aangepaste erkenningsvoorwaarden
Beheer van het jeugdinitiatief
Formaat raadt aan om hiervoor een groeiperiode in te bouwen in het subsidiereglement. Een initiatief kan dan erkend worden als feitelijke vereniging en intekenen op een reglement, op voorwaarde dat alle wettelijke verplichtingen van de vzw-structuur binnen een duidelijke termijn in orde worden gebracht.
We adviseren ook om jongeren een duidelijke plaats te geven in de besluitvormingsprocessen. Dat kan op verschillende manieren. Een leeftijdsbeperking voor bestuursleden vinden we echter geen goed idee. Zorg er eerder voor dat minstens de helft van de stemgerechtigde leden van de algemene vergadering jonger is dan 30 jaar.
Doelstelling van de vereniging
Open jeugdwerk kent acht bouwstenen. Dat zijn parameters die Formaat naar voren schuift en die het doel en de aard van de te ondersteunen jeugdinitiatieven bepalen. Verder verwijzen we graag naar de modelstatuten voor open jeugdwerkinitiatieven op onze website.
Ledenlijsten en lidmaatschap
De namen van de leden van het bestuur zijn gekend via de statuten van de vzw. Formaat is geen voorstander van verplicht lidmaatschap en ledenlijsten met persoonsgegevens. Lidmaatschap zorgt niet per se voor betrokkenheid en kan het open karakter van de jeugdwerking in de weg staan.
Aansluiting bij koepelorganisaties
Formaat is geen voorstander van verplichte aansluiting bij een koepelorganisatie. We raden het sowieso aan omwille van de vele voordelen, maar het mag geen verplichting zijn voor jeugdinitiatieven om erkend te worden.
Verplichte vorming
Formaat stelt voor om een verplichte vorming te laten vallen als voorwaarde. Eerder willen we jongeren aansporen om een vorming te volgen via vormingssubsidies, zonder dat het een verplichting is om erkend te worden als jeugdinitiatief.
Model voor subsidiëring van (niet-geprofessionaliseerde) open jeugdwerkinitiatieven
Geprofessionaliseerde initiatieven raden wij aan om steeds te werken met een convenant op maat van de werking. Contacteer iemand van Team Geprofessionaliseerde Initiatieven van Formaat voor de nodige ondersteuning.
Subsidie voor vaste kosten
Formaat vraagt om vaste kosten te subsidiëren, met een plafond voor elektriciteit, gas en water. Daarnaast adviseren we jeugdwerkingen om gebruik te maken van bestaande voordelige formules die we vanuit Formaat aanbieden, bijvoorbeeld via Unisono en IC-verzekeringen.
De vaste kosten kunnen berekend worden via onze vaste kostentool.
In die vaste kosten is ook de huur opgenomen, in het geval dat het jeugdwerkinitiatief zelf infrastructuur op de private markt huurt. In sommige steden zijn er enerzijds initiatieven die een gebouw van de stad kunnen gebruiken en anderzijds initiatieven die zelf een gebouw moeten huren. Formaat pleit ervoor om als lokale overheid alle initiatieven dezelfde voordelen te bieden. Daarom is de eventuele huurkost opgenomen in de vaste kosten.
Activiteitensubsidie
Formaat is geen voorstander van forfaitaire subsidies die niet gebaseerd zijn op de reële kosten, maar op outputindicatoren. De wet verplicht verenigingen en vennootschappen om elk jaar een begroting op te maken. Daarom adviseren we ook voor het toekennen van subsidies met die begroting te werken. Het jeugdinitiatief kan halfjaarlijks (of jaarlijks als het niet anders kan) een planning maken en daarvoor een evenwichtige begroting opstellen. Daarbij kunnen eventuele inkomsten en gevraagde subsidies opgenomen worden. Zo is het duidelijk voor welke doelen de subsidies worden aangevraagd. Dat creëert meer kansen voor werkingen die minder inkomsten uit hun leden halen, maar evenveel output realiseren.
Waarom geen (structurele) forfaitaire basissubsidie?
De basissubsidie voor vaste kosten zorgt ervoor dat alle jeugdinitiatieven gelijke kansen krijgen.
Door subsidies per project of activiteit toe te kennen op basis van een begroting, kunnen jeugdinitiatieven de inkomsten die ze via de leden krijgen op een correcte manier aangeven. Zo vermijd je dat initiatiefnemers hun doelgroep als kansengroep moeten benoemen en voorkom je stigmatisering.
In een begroting moet het jeugdinitiatief duidelijk aangeven welke inkomsten en uitgaven er verbonden zijn aan een bepaalde activiteit. Niet voor alle werkingen is het mogelijk of gepast om eigen inkomsten te creëren.
📸 Lissa Wouters
