Lokaal beleid
Beleid beïnvloeden

Hoe schrijf je zelf een memorandum?

27 nov. 2023
HOT TOPIC DE ROUTE door Mathilde Maes 7

Als vrijwilliger of beroepskracht van een open jeugdwerkinitiatief weet jij als geen ander waar de sterktes, maar ook de noden en behoeftes van je werking liggen. De politiek in jouw stad of gemeente kan hier vaak op de ene of andere manier aan tegemoet komen. In de periode voor de verkiezingen heb je hun luisterend oor, maak er dan ook gebruik van!

Volgens van Dale is een memorandum “een diplomatiek of politiek stuk dat de bedoeling heeft om iets in herinnering te brengen”. Letterlijk betekent het “wat moet onthouden worden”.

Heel kort gesteld is het een boodschap voor de kandidaat-politici in jouw gemeente. Het is een boodschap die ze moeten onthouden tijdens hun campagne en vooral wanneer ze onderhandelen over de centen.

In de aanloop naar de verkiezingen gaat Formaat voor meer ruimte voor open jeugdwerk! Ons eigen memorandum focust op vier grote thema’s waaronder onze standpunten gebundeld worden.

  • Financiële ruimte: want echt goed werken kan alleen als daar ruimte voor is.
  • Ruimte voor initiatief: want te veel regels begraven jong initiatief.
  • Fysieke ruimte: want een goede werking heeft nood aan een goede plek.
  • Een plek om gewoon te zijn: want open jeugdwerk creëert mentale ruimte.

Op lokaal niveau ondersteunen we initiatieven om zelf ruimte te claimen. Want als je ruimte wil voor jouw initiatief, dan is het nu vooral kwestie van je wensen en boodschappen de wereld in te sturen. Daarin kan je eigen memorandum een goede eerste stap zijn.

Wie moet er allemaal betrokken zijn bij de opbouw van het memorandum? Gaan we voor het bestuur, of betrekken we ook andere vrijwilligers, of misschien zelfs deelnemers en bezoekers?

Onderzoek wat er veranderd moet worden. Zet jullie samen rond de tafel, ga in gesprek en stel jezelf enkele vragen.

  • Hoe staan jullie er financieel voor? Hoe verhouden de vaste kosten zich tegenover de hele financiële huishouding? Hoe worden jullie gesubsidieerd? Tevreden mee?
  • Welke verplichtingen legt de gemeente jullie op?
  • Heeft je werking een eigen plek om te organiseren? Wie is eigenaar van het gebouw? Welke overeenkomst hebben jullie met de eigenaar? Komt de gemeente tussen in de kosten van het gebouw? Wordt dit gesubsidieerd?
  • Hoe is de relatie met de gemeente? Waar kunnen jullie terecht om vragen te stellen?

Zoek je nog inspiratie? Kijk ook naar ons onderzoek over drempels.

Vertaal jullie noden naar concrete wensen: wat heeft jouw werking nodig om sterker te worden? Verwoord hoe de gemeente/politicus jullie kan helpen met die noden. Doe dat op een zo SMART mogelijke manier:

  • Specifiek: Maak zo concreet mogelijk wat je wil.
  • Meetbaar: Vraag om verandering die toetsbaar of meetbaar is zodat het duidelijk is wanneer je doel bereikt is.
  • Acceptabel: Probeer met je wensen af en toe in te spelen op de stokpaardjes van je ‘publiek’. De juiste woordkeuze kan daarbij al flink helpen. Vb. Zo kan je bij liberale partijen de term ‘ondernemerschap’ wel eens vaker laten vallen.
  • Realistisch: Als je weet dat je wens echt absoluut nooit van z’n leven gaat landen, dan moet je ze misschien even herdenken of op z’n minst anders formuleren.
  • Tijdsgebonden: Tegen wanneer moet het in orde zijn?

TIP! Je boodschap is krachtiger wanneer ze gericht is. Beperkt je lijstje aan wensen dus tot maximaal vijf of zes grote wensen.

Een voorbeeld:

Verhoog onze jaarlijkse toelage vanaf 2025 naar €3500.”
Op die manier kunnen we 4/5 van onze vaste kosten betalen door subsidies, zijn we minder afhankelijk van drankinkomsten en kunnen we dus bredere activiteiten organiseren voor jongeren (ook zaken die niet noodzakelijk de kassa doen rinkelen).

Onderbouw vervolgens je wensen met concrete data en verhalen.

Zorg voor een heldere situatieschets, maak je probleem begrijpbaar voor iedereen, ook mensen die minder betrokken zijn. Heb je data/foto’s/artikels/cijfers/...? Gebruik die dan.

Maak een analyse bij de standpunten die erom vragen. Vraag je bijvoorbeeld om meer geld, maak dan duidelijk waarom dit noodzakelijk is door je berekeningen op te nemen.

Vb. elektriciteit, water en gas kosten ons x-aantal euro per maand. Onze subsidie bedraagt x-aantal euro. Inkom of drankverkoop doen we aan x-aantal euro. We moeten dus maandelijks x-aantal verkopen om rond te komen.

Vb. Verhalen werken nog beter om zaken duidelijk te maken.

Als je zelf een creatieve medemens in je nabije kring hebt, maak je memorandum dan helemaal eigen met jouw logo, kleurenpalet, foto’s, enzovoort. Het belangrijkste blijft wel dat de boodschap helder is, maar het kan helpen als het geheel er mooi en gestructureerd uitziet.

Eens je wensen helder, concreet, onderbouwd en aantrekkelijk geformuleerd zijn, is het tijd om ze bespreekbaar te maken. Een goed gesprek verzekert dat je boodschap ook echt overkomt zoals je ze bedoeld hebt.

Wie contacteren?

De gemakkelijkste manier om te weten te komen wie er politiek actief is in je gemeente, is door op Google in te geven: “gemeenteraad [je gemeente]” en dan door te klikken naar ‘leden’ of ‘samenstelling’. Meestal vind je via deze weg ook hun e-mailadressen.

De leden van de gemeenteraad zijn alle mensen die op dit moment politiek actief zijn in de beslissingen die in je gemeente gemaakt worden. De raad is samengesteld uit je burgemeester en schepenen en hun partijen (de meerderheid) en de partijen die niet verkozen werden in het college van burgemeester en schepenen (de oppositie).

TIP: Naast lokale beleidsmakers hebben ook de (jeugd)ambtenaren en de jeugdraad invloed op het jeugd(werk)beleid. Zie hen dus als partner en ga ook met hen in gesprek over jullie wensen.

Hoe contacteren?

Bezorg je wensenlijst/memorandum aan de verschillende partijen die in je gemeente opkomen met wat korte uitleg in de mail + de uitnodiging om er met jullie over in gesprek te gaan.

Nog beter is om via via contact op te nemen. Wanneer je iemand kent, heb je al een streepje voor.

TIP: Strategisch is het slim om te beginnen bij je huidige schepen van jeugd en de burgemeester, om niemand op de tenen te trappen.

Hoe pak je het gesprek aan?

Politici zijn ook maar mensen. Je kan daar dus gewoon mee praten. Weet je echt niet hoe te beginnen? Bekijk dan eens onze toolbox ‘De Zetel’.

Een memorandum is maar één instrument om beleid te beïnvloeden. Enkel je wenslijstje droppen, zal niet tot de gewenste verandering leiden. Beter ga je erover in gesprek, voer je online en offline actie, neem je deel aan de jeugdraad en debatten, … Het memorandum kan bij elk van die tools het vertrekpunt zijn.

Hier nog wat extra tips:

  • Zorg voor een strakke lay-out of pakkende titel. Je bent heus niet de enige die een lijstje doorstuurt. Zorg dat jullie memorandum opvalt tussen alle andere.
  • Zet je belangrijkste boodschap vooraan of maak een korte samenvatting in bullet points. Mensen scannen een tekst.
  • Kies je woorden slim. Sterke woorden en actieve zinnen brengen je boodschap beter over.
    Niet: We zouden graag meer subsidies hebben om makkelijker te kunnen werken.
    Wel: We hebben nood aan eerlijke financiële ondersteuning om onze rol als gemeentelijk jeugdwerk te vervullen.
  • Zorg dat je goed weet met wie je in gesprek gaat en wie je tekst zal lezen. Pas je woordgebruik daaraan aan.

Vb. Een liberaal hoort graag over ‘ondernemen’, ‘kosten verminderen’, … Iemand van Groen misschien eerder ‘duurzaam’ en een socialist ‘welzijn’… Het hangt allemaal af van wie er luistert.

  • Beschrijf de gewenste verandering en benoem de rollen: wat zou er moeten gebeuren om het beste resultaat te bekomen? Welk proces moet er doorlopen worden en wie is daarin belangrijk? Wat verwacht je van de politicus?

Durf zeker ook jullie eigen rol te benoemen: hoe gaat jouw initiatief het verschil maken?

Ondersteuning nodig?

Wil je graag advies over je memorandum, een formaatmedewerker in je debat of heb je andere noden richting de verkiezingen? Contacteer ons via lokaalbeleid@formaat.be.

Neem contact op:

De Wittestraat 2, 2600 Berchem

Bereikbaar op ma-vrij van 10-16u

Neem contact op