Werken met tieners vraagt een andere aanpak dan werken met 16+’ers. We zetten enkele tips op een rij om aan de slag te gaan met deze specifieke doelgroep binnen jouw werking.
Nood aan een plek
Tieners hebben nood aan een eigen plek, waar ze samen met andere leeftijdsgenoten zichzelf kunnen zijn, muziek kunnen luisteren en gewoon mogen hangen. Ze kunnen en willen zich niet meer vereenzelvigen met de jongere kinderen op het speelplein van de gemeente, maar vinden daarom nog geen aansluiting bij de 18-jarigen.
Voorzie in je werking dus een aparte ruimte die zij naar hun hand kunnen zetten of zet je ruimtes open voor tieners op de momenten dat zij net nood hebben aan een ontmoetingsplek: na school, op woensdagnamiddag, overdag in het weekend en tijdens de schoolvakanties.
Is dat voor voor jouw initiatief moeilijk haalbaar? Overleg dan zeker met je jeugddienst om een samenwerking op poten te zetten.
Vertrouwenspersoon
Tieners en hun ouders vinden het fijn dat ze steeds bij dezelfde persoon terechtkunnen. Stel daarom een aanspreekpunt aan voor je tieneraanbod. Dat kan een vaste vrijwilliger zijn, een workshopbegeleider die regelmatig het aanbod verzorgt of een tienerwerker van de gemeente.
Eigen leefwereld
Tieners kijken op een unieke manier naar hun omgeving. De beste manier om je in te leven in de leefwereld van tieners en daarop te kunnen inspelen met je aanbod, is ‘mee zijn’ met wat hen inspireert of beroert. Heb aandacht voor hun muziek- en kledingkeuze, houd nieuwe trends in de gaten, weet welke films en series ze bingewatchen en welke idolen hun screensaver sieren. Wees nieuwsgierig en vraag ernaar.
Inspraak
Geen enkele tiener wil behandeld worden als een kind. Tieners zijn in staat om zelf mee keuzes te maken en verantwoordelijkheid op te nemen. Betrek hen dan ook in je werking. Laat hen mee de geldende afspraken bepalen en mee nadenken over de invulling van het aanbod. Geef hen eigenaarschap over bijvoorbeeld een nieuw lokaal dat moet worden ingericht. Zorg er wel voor dat je altijd iets kan aanreiken, ook tijdens de activiteit zelf. Tieners hebben niet altijd de inspiratie om iets uit het niets te bedenken.
Wauw-effect
Een groot verschil met kinderen is dat tieners hun fantasie en creativiteit niet meer de vrije loop laten gaan. Geef een kind een kartonnen doos en het waant zich in een spaceshuttle of snackbar, maar tieners hebben vaak dat extra duwtje nodig, iets dat hen inspireert of triggert met een wauw-effect.
Organiseer je bijvoorbeeld workshops rond video, foto, dans, graffiti, beeldende kunst en andere DIY-projectjes? Keitof! Zorg dan zeker in je uitvoering voor dat tikkeltje extra, iets wat het bijzonder of uniek maakt, bijvoorbeeld omdat je tieners het al eens zagen op sociale media. Demonstreer altijd hoe je het best (en veiligst) te werk gaat.
‘Extreme’ activiteiten als lasershooten, paintball en een uitstap naar een pretpark hebben een hoog wauw-gehalte en zullen zeker tieners naar je werking lokken. Bied ze aan als hoogtepunt van het jaar, tijdens een schoolvakantie of na de examens. Zulke activiteiten zijn prijzig en je sluit er een deel van de jongeren mee uit. Denk daarom na over hoe je de prijs kan drukken voor je deelnemers, bijvoorbeeld door een verkoop te organiseren eerder in het werkjaar.
Start klein
Wanneer je voor het eerst een activiteit organiseert voor tieners, zal er misschien niet meteen een massa volk staan. Laat je zeker niet ontmoedigen als er maar twee man staat. Het is best al een knappe prestatie dat net die twee jongeren de weg vonden naar je aanbod en zij vinden het niet erg om alle aandacht voor zichzelf te krijgen. Als je activiteit bij die paar jongeren aanslaat, brengen ze de volgende keer sowieso vrienden mee. Zo bouw je je tienernetwerk mondjesmaat uit, met veel geduld.
Eigen identiteit
Tieners zijn in volle ontwikkeling en op zoek naar wie zij precies willen zijn. Wij, de ‘grote mensen’, vinden dat vaak nogal wispelturig, maar zij zijn er dagelijks mee bezig hoe ze overkomen bij hun leeftijdsgenoten en wat zij willen uitstralen. Geef daar als animator of jeugdwerker aandacht aan en toon interesse voor hun belevingswereld en hoe zij zich willen uiten. Stuur hen een beetje bij elke activiteit of workshop, maar laat hen ook experimenteren. Dat draagt bij aan hun zelfontplooiing.
Tienerfuif
Het jeugdhuis is bij uitstek de perfecte locatie voor een tienerfuif. Zo leren de toekomstige 16+’ers je werking al kennen als nieuwe ontmoetingsplek en ligt de drempel later lager om een bezoek te brengen. Een tienerfuif vraagt een aparte aanpak: ze start en eindigt vroeger (bijvoorbeeld van 20 uur tot middernacht), er wordt geen alcohol verkocht en er is nood aan extra randanimatie. Tieners hebben entertainment nodig. Dat kan een photobooth of fotograaf zijn, een suikerspin –of popcornkraam in de zaal, een make-up-, tattoo –of haartooihoek, een regen van ballonnen met daarin prijzen verstopt, een MC die het publiek opzweept ... Ook ballenbad-, schuim- en fluofuiven voor tieners worden gegarandeerd warm onthaald. Het is heel belangrijk dat tieners een veilige eerste fuif-ervaring kunnen hebben.
Samenwerking
Formaat pleit voor meer goede samenwerkingen tussen jeugddienst en lokale jeugdinitiatieven. Zo kunnen meer kansen ontstaan om tieners de plaats te geven die ze nodig hebben. Het jeugdhuis dat enkel in het weekend ‘s avonds open is, kan onderdak bieden aan de tienerwerking op woensdagnamiddag. Activiteiten voor tieners binnen je werking kunnen een belangrijke aanvulling zijn op het aanbod dat de gemeente al heeft. Het is belangrijk dat het plaatselijke bestuur je steunt. Ga dus zeker samen rond de tafel zitten met je tienerplan.
📸Mathilde Maes