Sinds 1 januari 2016 zijn jeugdhuizen met een drankomzet boven de 80.000 euro of een omzet uit commerciële activiteiten (sponsoring, drankinkomsten commerciële verhuur,..) boven 25.000 euro gemengd btw-plichtig geworden.
Het btw-wetboek stelde jeugdwerk en dus ook jeugdhuizen al vanaf de start in 1971 vrij van btw (artikel 44§2,2°). In 2015 besliste de Minister van Financiën om deze vrijstelling maar toe te kennen als je met je omzet onder de 50 000 euro blijft. De jeugdhuizen en Formaat deden samen allerlei acties en beïnvloede hiermee de grens, waardoor ze werd opgetrokken tot 80.000 euro. Maar tot op heden zijn we hierover niét tevreden. Door deze btw-plicht stelt de overheid een jeugdhuis gelijk aan een commerciële drankgelegenheid. Dit tast de fundamenten van open jeugdwerk aan én de administratieve overlast en extra kosten die met een btw-regelgeving gepaard gaan zijn enorm zwaar.
Wat was er gebeurd?
In november 2015 besliste de toenmalige minister van Financiën, Johan Van Overtveldt eenzijdig om een grens van 50 000 euro in te voeren op de btw-vrijstelling van jeugdhuizen, en dat vanaf 1 januari 2016 (amper 7 weken later dus). Deze beslissing was (en is nog steeds) desastreus voor onze sector. Hij legt hierdoor een zware last op de duizenden vrijwilligers die onze jeugdhuizen besturen om jongeren kansen te geven om elkaar te ontmoeten, te experimenteren en zich te ontplooien.
Formaat en de jeugdhuizen waren verontwaardigd, verwachtten dialoog met de minister en zetten in een snel tempo allerlei protestacties op poten om de beslissing te beïnvloeden via de BTNee-campagne. De sector kwam daarnaast samen tijdens een spoed btw-beraad waarbij bestuurders van jeugdhuizen werden geïnformeerd en samen met Formaat op zoek gingen naar oplossingen.
Bekijk hier de video (2015) waarom het verstrengen van de btw-vrijstelling een aanval op jong engagement is.
Beïnvloeding beslissing
Door de protestacties van de sector werd het plafond voor btw-plicht verhoogd van 50.000 euro naar 80.000 euro. Dit liet de minister weten via een persbericht op 16 december 2015: ““Het plafond voor de vrijstelling van btw zal opgetrokken worden van de voorziene 50 000 euro omzet naar 80 000. Ik heb de signalen van de jeugdhuizen gehoord, en ik begrijp ze. Het optrekken van het plafond is de maximaal mogelijke tegemoetkoming die ik kan doen. Verder kunnen we niet gaan, dat zou tegen de Europese regels zijn”, aldus minister Van Overtveldt.
Conclusies Formaat (2015)
1. Succesvolle acties in 2015
De acties van jeugdhuizen zijn succesvol geweest. Jeugdhuizen hebben door middel van allerlei creatieve initiatieven massaal aangegeven dat de btw-verplichting voor jeugdhuizen een slecht idee is. Dankzij deze druk van onderuit was minister Van Overtveldt bereid om het plafond te verhogen.
2. Jeugdhuizen blijven btw-plichtig. Dit is een slechte zaak
Er is niets veranderd aan de kromme redenering die ten grondslag ligt aan de beslissing om jeugdhuizen btw-plichtig te maken: minister Van Overtveldt blijft een jeugdhuis gelijkstellen aan een commerciële drankgelegenheid. Dit tast de fundamenten van jeugdhuiswerk aan.
3. Verschuilen achter Europese regelgeving
Minister Van Overtveldt verschuilde zich achter Europese regelgeving. Hij communiceerde zijn beslissing alsof er geen alternatief is. Dat is er wel. Dit is een politieke beslissing. Het is en blijft een kwestie van interpretatie. De juristen die Formaat inschakelde in dit dossier geven een andere lezing van deze regelgeving. Alle voorgangers van minister Van Overtveldt trouwens ook. Het hangt dus louter af van met welke bril je naar deze Europese regelgeving kijkt.
4. Kleinere impact door hoger plafond
De impact van de beslissing is kleiner geworden. Er zijn aanzienlijk minder jeugdhuizen btw-plichtig dan wanneer de grens op 50.000 euro was blijven hangen. Het zijn vooral de grotere, veelal geprofessionaliseerde initiatieven die boven het plafond van 80.000 euro gaan. De meest kwetsbare vrijwillige initiatieven blijven grotendeels buiten schot.
5. Ondersteuning btw-plicht
Formaat zette een ondersteunings- en informatieaanbod op voor de getroffen jeugdhuizen. Alle informatie over btw-plicht kan je hier vinden.
