De Stroate is een jeugdhuis in Kortrijk dat zich op all things hiphop richt. “Tijdens een uitwisseling kwamen we in contact met hiphopjeugdwerkorganisaties in Den Haag en Berlijn. We beseften dat we ook een eigen plaats nodig hadden. We moesten een spot claimen om een thuis te bieden aan de hiphopcultuur in Kortrijk.”
We ontmoeten Siebrand Craeynest (25), Thanh Van (24) en Seppe Mulleman (19) in een afdeling van een oud leegstaand rusthuis dat De Stroate afgelopen maanden helemaal naar zijn hand zette. Ze overbruggen hier enkele jaren, in afwachting van de terugkeer naar hun oorspronkelijke zaal, de Cinépalace, die momenteel gerenoveerd wordt.
Siebrand was erbij vanaf de opstart. Thanh kwam hier terecht via zijn crew, Root Division: “De Stroate had een lokaal. En een lokaal was wat we nodig hadden.” Sinds dit jaar zijn ze beiden halftijds aan de slag als projectmedewerker. Seppe is er nog niet zo lang: “Ik heb niet persé een connectie met hiphop maar leerde De Stroate kennen via een vriend. Ik ben hem gevolgd en blijven plakken. Ik ben vrijwilliger en help waar ik kan.”
Van sekscinema tot hiphophuis
“In 2016 hebben we onze vzw opgericht”, vertelt Siebrand. Dat deden ze met het oog op een eigen locatie, de Cinépalace – een gebouw uit 1922 dat in de afgelopen eeuw niet alleen als bioscoop, maar ook als ballroom, sekscinema, platenzaak en cultuurcentrum dienst deed. Het pand zou platgegooid worden, maar in afwachting deed de schepen van Jeugd een oproep naar de Kortrijkse jongeren. Zij werden uitgenodigd om met voorstellen voor de invulling te komen.
De Cinépalace was al jaren een thuisbasis voor alternatieve cultuur in Kortrijk. Het is de plaats waar Siebrand voor het eerst zelf een microfoon vastpakte: “We hebben toen een klein dossier geschreven. Zo mochten we het gebouw betrekken als jeugdhuis en is de werking ontstaan. Oorspronkelijk zou dat voor vier maanden zijn. Toen die periode verlengd werd hebben we contact gezocht met andere crews.”
Dat verliep organisch, vertelt Siebrand: “Ik kwam Thanh tegen op de trein en nodigde hen uit om eens te komen checken waar we mee bezig waren.” Zo vond Root Division, de breakdance crew van Thanh, onderdak in De Stroate. “Net zoals veel andere collectieven: The Fam, Joined Forces, ArtKor, Ill Minds … Veel van die crews waren ook al actief in het oude jeugdcentrum, waar ikzelf ook nog rap workshops volgde.”
Eind 2017 kregen de Kortrijkzanen het nieuws dat de Palace niet platgegooid maar gerenoveerd zou worden. In afwachting van die renovatie is De Stroate, voor drie jaar, naar het leegstaand rusthuis in het centrum verhuisd. Een boeiende plek, vertelt Siebrand: “Er zijn kunstenaarsateliers maar ook tijdelijke woningen, Minor-Ndako die minderjarige vluchtelingen begeleiden, een fietsherstelcafé, een restaurant, een opvangtehuis voor jonge moeders… 't Is wat meer dan artistiek, dat maakt de site interessant.”
Alle generaties
De Stroate richt zich op jongeren van 12 tot 30 jaar maar in de praktijk komen er kinderen tot gepensioneerden over de vloer. “Je merkt dat de oudere hiphopgeneratie, dat zijn dertigers, ook blij is met een plek als deze,” zegt Siebrand. “Ze zien dat hier coole dingen gebeuren en het niet gewoon iets tijdelijks is. Ze hebben hier een repetitiekot en komen ook naar events.”
Thanh geeft twee keer per week breakdance lessen: “Daar komen veel kinderen van zes tot tien jaar. Hun ouders komen ook mee. Het is dus echt heel uiteenlopend. Ik doe al anderhalf jaar vrijwillig. Het begin was moeilijk. Toen kwam er niet veel volk op af maar tegenwoordig zit de zaal regelmatig vol. De lessen zijn gratis. Arme kinderen moeten kansen krijgen. Ik kom uit een arm gezin en heb ook gratis leren breaken. Dat wil ik doorgeven.”
Hiphopmuziek is heel populair. Merken jullie dat in De Stroate?
Siebrand: “Ze kunnen ons niet meer negeren. Er is meer openheid dan tien jaar geleden. Toen joegen ze ons nog weg uit het park met klassieke muziek. Nu zien mensen dat deze jongeren iets speciaals aan het doen zijn. Hiphop krijgt een plaats en de popularisering van de muziek heeft daar deels aan bijdragen.”
Als jullie terugblikken op de afgelopen jaren, wat springt er dan uit?
Thanh: “A Day Of Street Culture. Dat vindt jaarlijks tijdens het Pinksterweekend plaats. Er is dan ook King Of The Bowl, een breakdance battle waar dansers uit vijf landen op afkomen.”
Siebrand: “Die battle wordt georganiseerd door Stan, een zeventienjarige kerel. Heel cool.”
Seppe: “Dat vond ik ook. Dat groepsgevoel, van de opstart tot de opkuis. Dat moment waarop iedereen echt samenwerkt. Dat is het leukste. Dit jaar worden het twee dagen in plaats van één. Ik kijk er al naar uit.”
Siebrand: “Het feit dat we er gewoon nog zijn is ook een hoogtepunt. Dat is heel wat want we zijn een raar beestje in het Kortrijkse landschap. Ondertussen zitten er vijf crews in het gebouw die allemaal op hun eigen rechten beginnen te staan en. Dat is vet om te zien. Een van onze eerste leden is ondertussen Belgisch kampioen freestyle rap geworden.
En De Stroate blijft groeien.
Siebrand: “Dat we nu aan de slag kunnen met de bovenlokale projecten is heel leuk. We hebben lang gezocht naar financiering. Er zijn grenzen aan het werk en de tijd die je er als vrijwilliger in kan steken. Nochtans, de enige reden dat De Stroate ooit is kunnen opstarten, is omdat Tomas Vanderbeke, onze oprichter, zijn job destijds opgezegde. Hij heeft hier twee jaar uit eigen beweging gestaan. Ik heb mijn opleiding ook serieus verwaarloosd om hier bezig te kunnen zijn. Voor Thanh geldt eigenlijk hetzelfde.”
Is dat een bewuste keuze of gebeurt dat gewoon?
Thanh: “Bij mij was dat het tweede. (lacht) Maar ik heb er geen spijt van.”
Siebrand: “Ik ook niet. Ik denk niet dat ik mijn opleiding had kunnen volhouden als ik on the side geen project zoals dit had gehad. We kunnen allemaal in de baan gaan marcheren, of we kunnen proberen een verschil te maken.”
Hoe bedoel je?
Siebrand: “We kunnen iets betekenen voor Kortrijk. West-Vlaanderen loopt leeg. Bijna iedereen van onze generatie vlucht naar andere steden of het buitenland. De dingen die hier gebeuren, daarvoor ging ik vroeger naar Gent. ‘Waar kunnen we het verschil maken?’ Met die vraag sta ik de laatste tien jaar in het leven. Dit is een concreet antwoord daarop. Want Kortrijk heeft impulsen vanuit de jeugd nodig. Anders blijft iedereen het maar aftrappen. Terwijl we beter hier iets kunnen opstarten en dat draaiende houden.”
- Tekst: Adriaan De Roover
- Foto's: Thahn Van