Joni en Tetiana begeleidden anderhalf jaar lang een open jeugdwerking van Formaat in het nooddorp op Linkeroever. De stad Antwerpen richtte het dorp op voor Oekraïense vluchtelingen. In april 2025 loopt het verhaal in het nooddorp af, daarom gingen we nog even op bezoek bij onze collega’s.
"Voor mij was dit mijn eerste ervaring met het open jeugdwerk," vertelt Joni. "We kregen veel zelfstandigheid en flexibiliteit van Formaat en dat vertrouwen is heel fijn. Het is de leukste job die ik heb gehad tot nu toe."
Ook Tetiana had geen ervaring in het open jeugdwerk, maar wel als vrijwilliger en lerares. "Ik heb vroeger als lerares gewerkt en ook als vrijwilliger in het kinderziekenhuis. Nu was ik vooral aan het zoeken en omdat ik zelf Oekraïense ben en de taal kan, sprak dit me aan. Zeker omdat ik ook zelf heb moeten integreren."
Een plek vol spel, steun en dankbaarheid
Joni en Tetiana organiseerden activiteiten voor kinderen uit het nooddorp én uit de wijk. "We hebben tijdens de koude dagen veel geknutseld en wanneer het beter weer werd zoveel mogelijk buiten gedaan," zegt Joni. "We werkten samen met organisaties uit de buurt en deden uitstappen naar het zwembad of pretpark. Ook met Mooimakers ruimden we samen met kinderen en enkele volwassenen het nooddorp op."
De sfeer was warm. "Als ze ons zien, lopen ze direct naar ons toe. Ze zijn altijd superblij om ons te zien," zegt Tetiana. "We hadden altijd een heel welkomstcomité," vult Joni aan. "En ze zijn ook heel droevig als we afwezig zijn."
"Ik had nooit verwacht dat ik zo’n bemiddelaar zou moeten zijn," vertelt Tetiana. "Ze ruziën soms over niets, maar voor hen is het wel belangrijk. Elke kant wil gehoord worden en ze verwachten dat jij het conflict oplost."
"Door de taalbarrière hoor ik soms niet dat er ruzies zijn," zegt Joni. "Daarom is het belangrijk dat Tetiana er is. Al zegt ze dat het soms beter is dat ik niet versta wat ze zeggen." (lacht)
De twee jeugdwerkers werkten ook aan een veilige plek. "Iedereen is welkom. Iedereen mag zichzelf zijn," zegt Tetiana. "We willen geen discriminatie, want er komen soms ook kindjes van buiten het dorp."
Joni bevestigt: "Ja, en dan merk je dat het soms moeilijk is. Maar we willen wel dat de kinderen van de wijk er ook bij horen. Bij sommigen klikt dat goed, bij anderen minder."
Om gedrag bespreekbaar te maken, ontwikkelden ze een systeem met negen stappen. "Als ze die behalen, krijgen ze een cadeautje. Dat helpt wel," vertelt Joni. "We vragen de kinderen ook wat ze willen doen. Daar komen vaak leuke dingen uit die we echt proberen te doen." Tetiana vult aan: "Vooral slijm maken. Dat is wel horror. Maar erna komen ze dankjewel zeggen, dus dan weet je dat het goed was. Of die keer met Halloween. We hadden een heel scenario voor die dag, maar alles liep fout. Maar de kinderen vonden het wel leuk.”
Uitdagingen en afscheid
Niet alles liep vanzelf. Jongeren vanaf 12 jaar bereiken bleek moeilijker. "Het is moeilijker om jongeren te bereiken. Hun interesses liggen wat anders," zegt Joni. "We zijn bijvoorbeeld gaan klimmen," vult Tetiana aan. "We zijn het wel blijven proberen, een beetje outreachend," vervolgt Joni. "Maar ik denk dat veel van hen vooral hun ouders mee moesten helpen."
Ook de nood aan welzijnswerk werd duidelijk. "Je weet soms niet waarom een kind zich moeilijk gedraagt. We schreven in ons verslag voor de stad dat het interessant was geweest om een tweewekelijkse bespreking te hebben met het CAW," vertelt Joni. "Gewoon om te weten vanwaar kinderen komen en waar de problemen zitten."
Het afscheid valt zwaar. "Ik wist dat het een tijdelijk verhaal is, maar elke dag bouw je een vertrouwensband op. Dan wordt je contract telkens verlengd, en elke keer dacht ik: nu wordt het moeilijker om afscheid te nemen," zegt Tetiana. "Het is hier een andere sfeer, niet zoals op school."
Joni: "Nu zie je druppelgewijs iedereen verhuizen. Kinderen die hier altijd waren, zijn er plots niet meer. We hopen vooral dat alle kinderen tegen het einde allemaal een nieuw huisje hebben."
Een ervaring die bijblijft
Joni en Tetiana groeiden samen met de kinderen. "We zitten hier met twee, dus je krijgt veel zelfstandigheid. Het werkte ook heel goed, wij samen," zegt Joni. "Je moet alles van A tot Z regelen. Dat is fijn."
Er waren ook veel kleine momenten die gaan bijblijven. "De kinderen die naar ons komen doen dat vrijwillig. Ze zijn niet verplicht, dus dat ze altijd komen, betekent dat we iets goed aan het doen zijn. We kregen soms ook snoepjes, tekeningen en veel knuffels. Het was mijn eerste job in België en voor mij klopte het allemaal: Formaat als organisatie, een goede collega, de kinderen, … Er gaat nooit nog zoiets als hier zijn," besluit Tetiana.
Ook Joni sluit vol lof af: "Het is de leukste job die ik heb gehad tot nu toe. Ik wil hierna nog met kinderen en jongeren werken. Je kan iets meegeven aan een generatie die aan het opgroeien is."
