Open jeugdwerk is een vertaling van de verbreding die Formaat al geruime tijd in de sector vaststelt. Het merendeel van de open jeugdwerkinitiatieven noemt zichzelf een jeugdhuis. Daarnaast zien we echter ook heel wat initiatieven die dezelfde bouwstenen en methodiek vooropstellen, maar die zichzelf niet omschrijven als een jeugdhuis. Open jeugdwerk (jeugdhuizen, jeugdcentra, zelforganisaties, jeugdclubs, vindplaatsgericht werk, outreachend werk, pleinwerk ...) is er voor jongeren die zelf organiseren en ondernemen.
Heel wat nieuwe jongereninitiatieven, vooral in de centrumsteden, herkennen zich niet in het heersende beeld van de term ‘jeugdhuis’ als plek waar de toog centraal staat. Andere nieuwe jongereninitiatieven, in bijvoorbeeld wijken met sociaaleconomische uitdagingen die voor het eerst de kans kregen zelf een eigen werking uit te bouwen, noemen zichzelf dan weer zeer resoluut een jeugdhuis. Formaat gaat daarom voor meer en sterker open jeugdwerk.
Open jeugdwerk is het geheel van initiatieven opgestart door jongeren, voor jongeren. Iedereen is welkom. Iedereen wordt gestimuleerd en ondersteund om initiatief te nemen. Open jeugdwerk is dus het resultaat van jong, lokaal ondernemerschap. Open jeugdwerk zet de zelforganiserende kracht van jongeren centraal. Het initiatief om invulling te geven aan de werking ligt volledig bij de jongeren zelf. Wat er gebeurt in een open jeugdwerkinitiatief is ondergeschikt aan hoe het gebeurt, namelijk met volledige autonomie van jongeren.
Openheid als grondwaarde voor open jeugdwerk
- Open lidmaatschap
Je hoeft geen lid te zijn om te kunnen deelnemen aan activiteiten of initiatief te nemen. - Open activiteitenaanbod
Het aanbod staat niet vast en varieert op basis van de wensen van initiatiefnemers en/of deelnemers. - Open jeugdwerk staat open voor alle jongeren
Open jeugdwerk staat open voor iedereen. Deelnemen mag, deelhebben kan, maar is niet verplicht. - Open jeugdwerk is open op vlak van thema
Open jeugdwerk legt geen beperkingen op naar inhoud en vertrekt vanuit wat jongeren willen doen en hoe ze dat willen doen.
8 bouwstenen voor open jeugdwerk
Open jeugdwerk is van, voor en door jongeren. In het open jeugdwerk staan jongeren aan het roer: zij krijgen een duidelijke plaats in de besluitvormingsprocessen over de organisatie en haar aanbod.
Open jeugdwerk creëert kansen voor jongeren om elkaar te ontmoeten. In open jeugdwerk staat ontmoeting voorop. Daarom is open jeugdwerk breed toegankelijk en laagdrempelig: vrije inloop, bereikbare locatie, democratisch prijzenbeleid ...
Open jeugdwerk is een experimenteerplek waar je kan leren en groeien door te doen en te ervaren. Open jeugdwerk biedt ruimte om te experimenteren, voor het kennis-maken met een breed palet aan thema’s en het ontwikkelen van vaardigheden in brede zin.
Open jeugdwerk vertrekt vanuit groepen jongeren. Open jeugdwerk is groepswerk en stimuleert netwerkvorming en vriendschappen, ook buiten de gekende kringen.
Open jeugdwerk is een experimenteerplek voor dialoog, democratische besluitvorming en participatie. Open jeugdwerk geeft een plaats aan de stem van jongeren in het besturen van organisaties en het organiseren van projecten. Open jeugdwerk heeft daarbij ook aandacht voor minder dominante meningen en stemmen.
Open jeugdwerk werkt aan open, solidaire en warme buurten. Open jeugdwerk neemt een rol op in de buurt en neemt jongeren en bewoners mee als partner. Dit creëert betrokkenheid en begrip van buurten naar jeugdwerkinitiatieven en omgekeerd.
Open jeugdwerk maakt jongeren betrokken, versterkt hen en geeft hen een stem, zodat ze meer impact kunnen hebben op de samenleving. Open jeugdwerk betrekt jongeren en geeft hun een stem in het maatschappelijk debat. Jongereninitiatieven vormen op die manier een spreekbuis voor jongeren en worden gezien als partner door het lokaal beleid.
Open jeugdwerk is breed toegankelijk, zet in op gelijkwaardigheid en zet diversiteit in als een sterkte. Open jeugdwerk is er voor alle jongeren en is zich bewust van ongelijkheid en aanwezige drempels. Open jeugdwerk streeft ernaar om jeugdwerk zo toegankelijk mogelijk te maken.
