Bij de opening van een jeugdinitiatief komt heel wat kijken. Voor de meeste vergunningen, toelatingen, meldingen... kan je bij de gemeente terecht. Vaak kan je die regels ook terugvinden in gemeentelijke politiereglementen of belastingreglementen.
Sommige algemene regels gelden voor elk jeugdhuis, maar andere regels kunnen sterk verschillen van gemeente tot gemeente. In verschillende gemeenten is er een apart loket voor feesten, fuiven en andere evenementen. Vaak hoef je dus niet naar verschillende diensten te gaan om alle nodige informatie te verzamelen.
Vergunning voor verkoop van alcohol en sterke drank
Alcoholische dranken
Als je regelmatig een jeugdhuis uitbaat en zeker als je alcoholische dranken verkoopt, heb je een aantal verplichtingen.
In principe heb je een vergunning nodig om alcoholische dranken te verkopen. Maar de toepassing van die regel verschilt van gemeente tot gemeente. Veel gemeenten beschouwen jeugdhuizen niet als zogenoemde drankslijterijen. Zo heeft een jeugdhuis geen commerciële doelstelling, wordt er meestal geen sterke drank aangeboden en zijn er vaak beperkte openingsuren.
Om een drankvergunning aan te vragen, had je vroeger een moraliteitsattest nodig. Dat werd vervangen door een uittreksel uit het strafregister 596/1 - 8 dranken. Meer info vind je in dit document van de Federale Overheidsdienst Justitie.
Als je gemeente zo’n uittreksel vraagt, is het voldoende dat de voorzitter van de vzw dat aanvraagt. Dat doet die in de gemeente waar die woont. Wie ergens voor veroordeeld werd, komt niet in aanmerking voor een vergunning om alcoholische dranken te verkopen.
Sterke dranken
Welke dranken er precies onder ‘sterke drank’ vallen, CONTACT vind je terug op de website Ikorganiseer.be.
Het is niet mogelijk om als jeugdhuis een permanente vergunning voor de verkoop van sterke drank aan te vragen. Een jeugdhuis richt zich dan ook vooral op minderjarigen. Je kan wel uitzonderlijk een vergunning aanvragen voor evenementen. De gemeente waar het evenement plaatsvindt, bepaalt op welke manier zij toelating geeft: via een vergunning of via een positief bericht. De kans is groot dat de gemeente extra voorwaarden oplegt, zoals verplicht werken met gekleurde polsbandjes om een onderscheid te maken tussen minder- en meerderjarigen.
Niet enkel de politie kan het verbod op de verkoop van alcohol aan minderjarigen controleren. Ook de federale Controledienst Tabak en Alcohol kan controle uitvoeren in cafés en jeugdhuizen, tijdens festivals en fuiven en in buurtwinkels, nachtwinkels en grootwarenhuizen. Bij een overtreding stelt de controleur een proces-verbaal op. De juridische dienst van de federale overheid bepaalt op basis van dat proces-verbaal de administratieve boete. Die boete kan variëren tussen 156 en 6000 euro. Dat hangt af van de ernst van de overtreding. Denk eraan dat je de geldboete altijd nog moet vermenigvuldigen met het zogenaamde ‘opdeciemen’, een bepaalde factor die momenteel 8 is. Als de boete niet wordt betaald, gaat het dossier naar het parket en kan er een rechtszaak worden opgestart.
Wanneer heb je een omgevingsvergunning nodig?
(Ver)bouwen
Voor een nieuwbouw heb je sowieso een omgevingsvergunning nodig, maar dat kan ook het geval zijn voor grote verbouwingen. Denk aan het verwijderen van dragende muren, wijzigingen aanbrengen aan de voorgevel, het aanleggen van een terras aan de straatzijde of een tuinhuis zetten. Soms is een omgevingsvergunning nodig, soms zal je een melding moeten doen.. Dat hangt af van een aantal factoren. Voor sommige constructies hoef je ook helemaal niets te melden.
Functiewijziging
Je hebt ook een omgevingsvergunning nodig als er een gebouw van functie verandert. Bijvoorbeeld als je van een woning een jeugdhuis wil maken. Zelfs als er bij die functiewijziging geen verbouwingswerken komen kijken, is een vergunning nodig.
Als de hoofdfunctie van een gebouw wijzigt, heeft dat namelijk een impact op de omgeving. Als een woning in een jeugdhuis verandert, moet er bekeken worden of de nieuwe functie strookt met de voorschriften van stedenbouwkundige verordeningen, ruimtelijke uitvoeringsplannen, plannen van aanleg en verkavelingsvergunningen.
Soms word je vrijgesteld van zo’n vergunning, bijvoorbeeld als de functie van een gebouw maar tijdelijk (voor minder dan 90 dagen) wijzigt. Op die manier kan je bijvoorbeeld een pop-up-jeugdhuis oprichten zonder omgevingsvergunning.
Naast de algemene regels, kunnen steden en gemeenten strengere voorwaarden opleggen. Ga dus goed op tijd met je plannen langs bij de omgevingsambtenaar of stedenbouwkundige ambtenaar van je stad of gemeente.
Verzekering objectieve aansprakelijkheid bij brand en ontploffing
Elk jeugdhuis met een oppervlakte die groter is dan 50 m² moet een verzekering objectieve aansprakelijkheid bij brand en ontploffing hebben. Dat is nog een andere verzekering dan de brandverzekering die enkel het gebouw en/of de inboedel verzekert bij brand.
Als je een contract afsluit bij een verzekeraar, zal die automatisch een attest bezorgen aan de burgemeester van de gemeente waar het jeugdhuis ligt. Als een jeugdhuis geen verzekering objectieve aansprakelijkheid bij brand en ontploffing heeft, is de burgemeester verplicht om het jeugdhuis te sluiten.
Ook terrassen en evenementen in openlucht vallen onder die verplichting.
