Voor de Internationale Vrouwendag (08/03/2022) zetten we vrouwelijke jeugdwerkers in de kijker. Om de week af te sluiten, kijken we naar onze eigen directeur en power woman Kara Eestermans. Kara beantwoordde een aantal vragen over open jeugdwerk en de kansen die zich daarbinnen voordoen op vlak van gelijkheid.
Achttien jaar geleden begon Kara’s avontuur bij Formaat. Enkele jaren geleden werd ze directeur. Binnen het directieteam focust ze zich onder andere op het netwerk van Formaat, de opvolging van de teamleiders, de organisatiestructuur, de communicatiestrategie en digitalisering. Buiten directeur van Formaat, is ze ook een echtgenote en een mama van twee kinderen.
Hoe ben je in het open jeugdwerk beland?
“Toen ik zestien was, zocht ik een zinvolle vakantiejob tijdens de zomer. Ik volgde een animatorcursus en startte als animator op het speelplein in Lier. Een van de vrijwilligers – een straffe madam – overtuigde me om in de stad mee een jeugdhuis op te richten, jeugdhuis De Moeve. Na een kennismaking stapte ik dezelfde avond nog in de bestuursploeg.
In 2003 viel mijn oog op een vacature in het tijdschrift van Formaat. Dat was een tijd waarin de overwegend mannelijke organisatie en jeugdhuiswereld onderwerp van gesprek waren tijdens de sollicitatieprocedure. Ik waagde mijn kans en begon een boeiende weg doorheen allerlei jobs in de organisatie.”
Het is net Internationale Vrouwendag geweest. Wat betekent deze dag voor jou?
“Ik vind het belangrijk dat het om een internationale dag gaat. Een dag om stil te staan bij vrouwen over heel de wereld, want van gelijkwaardigheid is er op vele plaatsen echt geen sprake. Dat het in sommige landen ronduit gevaarlijk is om een vrouw te zijn, vind ik schrijnend. Ook in België is er nog werk aan de winkel, dat tonen cijfers die vaak rond de Internationale Dag van de Vrouw gepubliceerd worden aan.
De Internationale Dag van de Vrouw is een jaarlijkse wake-up call. Huiselijk geweld, seksueel geweld en discriminatie in de gezondheidszorg, het onderwijs en op de werkvloer. Stuk voor stuk problemen waar we ons als samenleving niet bij mogen neerleggen.”
Dat het in sommige landen ronduit gevaarlijk is om een vrouw te zijn, vind ik schrijnend.
Waar zie jij in het open jeugdwerk kansen en uitdagingen voor de strijd voor de gelijkheid?
“Aandacht is het allerbelangrijkste. Je kan pas dingen in beweging zetten als je je van zaken bewust bent. In het open jeugdwerk is er veel ruimte voor dialoog. Onderwerpen als gelijkwaardigheid tussen of breder nog inclusie kunnen er op de agenda staan. Op veel plaatsen is dat al zo. Ook bij Formaat.
De m/v/x die we bovenaan vacatures plaatsen, staat er niet zomaar. Een evenwichtige samenstelling van onze teams is onderwerp van gesprek in elke sollicitatieprocedure. Enkele jaren stelden we ook een nieuwe bestuursploeg samen waarbij we onszelf hoge eisen oplegden rond diversiteit op vlak van gender, leeftijd, competenties, affiniteit met Formaat en netwerken. Er zijn al heel wat inspanningen, maar er blijven altijd uitdagingen. Gelijkwaardigheid is geen item op een checklist. Het is aandacht vasthouden, eraan blijven werken. Maar aandacht is iets dat in beweging is. Je kan je concentratie niet de hele tijd op eenzelfde niveau houden. De boog kan niet altijd even gespannen zijn. Dus begint het bij nieuwsgierig zijn, dingen in vraag stellen, dingen opmerken en luisteren zodat je signalen kan opvangen en ermee aan de slag kan gaan.”
Wat heeft het open jeugdwerk jou geleerd of doen inzien?
“Openheid is de grondvoorwaarde voor open jeugdwerk. Openheid is een feit in onze sector, maar ik heb geleerd dat het ook iets is dat permanent inspanningen vraagt. Het volstaat niet om gewoon te zeggen: “wij zijn open voor iedereen”. Het vraagt een continu werken aan drempels. Soms zit dat zelfs in erg kleine praktische dingen. Bijvoorbeeld de inrichting of zelfs de temperatuur van een ruimte, de verlichting buiten of de hygiëne van de toiletten.”
Wat zou je nog graag willen bereiken, zowel voor jezelf als voor Formaat?
"Ik heb geluk. In mijn omgeving, zowel thuis als op het werk, voel ik me goed als vrouw. Daardoor valt het me niet altijd op als er iets niet goed zit, dus wil ik meer luisteren. Ik wil me meer bewust zijn van drempels die anderen ervaren. Omgekeerd wil ik er ook voor zorgen dat we de vele sterke vrouwen in onze sector in the picture zetten. Er zijn zoveel straffe vrouwen in de open jeugdwerksector, dus daar moeten ook straffe verhalen achter zitten die we kunnen vertellen."
Ik heb geluk. In mijn omgeving, zowel thuis als op het werk, voel ik me goed als vrouw. Daardoor valt het me niet altijd op als er iets niet goed zit, dus wil ik meer luisteren.
Als afsluiter: welke vrouw is voor jou een rolmodel?
"Ik vind Ella Fitzgerald een bewonderenswaardige vrouw. Deze Amerikaanse jazzzangeres staat bekend als The First Lady of Song. Ik leerde haar muziek kennen tijdens zanglessen. Ik bewonder haar fantastische, heldere stem en haar talent om al zingend verhalen te vertellen.
Vaak vind ik het teleurstellend als je verhalen begint te zoeken achter iemand met een groot talent., bijvoorbeeld filmsterren die erg onvriendelijk blijken in de omgang. Dan vallen bekende figuren voor mij van hun voetstuk. Bij Ella Fitzgerald is dat nooit het geval geweest. Ze werd gediscrimineerd, maar komt in alle verhalen over als een sterke, vriendelijke en bescheiden vrouw. Ze bouwde een indrukwekkende carrière uit, zelf, als zwarte vrouw in een mannenwereld."
