Zijn de statuten van jouw werking nog in orde? De vzw-wet werd in 2019 namelijk vervangen door het Wetboek voor Vennootschappen en Verenigingen (WVV). Sinds deze wetswijziging moeten de statuten van een vzw er een beetje anders uitzien. Ben je tegen 1 januari 2024 niet in orde, dan volgen er maatregelen en ben je zelf aansprakelijk voor de werking van de vzw. Check hier of je in orde bent, of je in actie moet schieten!
Statuten, wat zijn dat ook alweer?
De statuten vormen de grondwet van de vzw. Daarin staat opgenomen met welk doel de jeugdorganisatie is opgericht en welke regels er gelden: hoe je lid wordt van de vzw, hoe het bestuur verkozen wordt… Kortom, een héél belangrijk document dat openbaar in het Belgisch Staatsblad gepubliceerd wordt. Iedereen kan de statuten van jouw vzw raadplegen.
Meer informatie over statuten kan je vinden op onze website.
Wat is er nieuw sinds 2019?
Sinds de wijziging van de wet moeten minstens de volgende 9 bepalingen opgenomen zijn in de statuten. We zetten ze even op een rijtje:
- Het gewest waar de vzw is gelegen.
- Het minimum aantal leden; dat niet minder mag zijn dan drie en in het geval er twee leden zijn verliest de voorzitter zijn doorslaggevende stem.
- De precieze omschrijving van het belangeloos doel of doeleinden waarvoor de vzw is opgericht.
- De voorwaarden en de formaliteiten rond toetreding en uittreding van de leden.
- De bevoegdheden van de algemene vergadering, de wijze van bijeenroeping ervan en de manier waarop haar beslissingen aan de leden en derden worden bekend gemaakt.
- De manier van benoeming, ambtsbeëindiging en afzetting van bestuurders, de omvang van hun bevoegdheden, de wijze waarop zij die uitoefenen, ofwel alleen ofwel gezamenlijk ofwel als college, en de duur van hun mandaat.
- Het maximumbedrag van bijdragen of van stortingen ten laste van leden.
- De bestemming van het vermogen van de vereniging als ze wordt ontbonden.
- De duur van de vereniging als zij niet voor onbepaalde tijd is aangegaan.
Weet je niet meteen wat sommige van deze bepalingen precies betekenen? Kijk dan hier op onze website. Je vindt er meer uitleg én zelfs een sjabloon met modelstatuten.
Wat zijn de sancties als de statuten niet in orde zijn?
- De vzw kan ophouden te bestaan: De rechtbank kan de nietigheid of ontbinding van de vzw uitspreken als de statuten niet in orde zijn.
De nietigheid betekent dat de oprichting van de vzw ongeldig was, waardoor de vzw nooit heeft bestaan. Daardoor ben je als bestuur persoonlijk aansprakelijk voor de huidige overeenkomsten en de gemaakte schulden. De ontbinding betekent dat de vzw moet ophouden te bestaan. Meer informatie hierover vind je hier
- Je bent als bestuur persoonlijk en hoofdelijk aansprakelijk voor schade geleden door derden wanneer de statuten niet in orde zijn. Dit betekent dat bestuur niet meer beschermd wordt door de rechtspersoonlijkheid van de organisatie. Als er schulden ontstaan die de vzw niet kan dragen, dan zullen de leden deze zelf moeten afbetalen.
Onze statuten zijn nog niet in orde, wat nu?
- Statuten aanpassen
Je hebt de statuten nagelezen en gezien dat niet alle verplichte meldingen opgenomen zijn. Misschien zijn er nog verwijzingen naar de oude vzw-wet in de tekst of bepaalde onderdelen onduidelijk.
Wanneer er veel aanpassingen nodig zijn, is het zinvol de volledige statuten te vernieuwen. Formaat stelt hiervoor gratis een voorbeeldmodel ter beschikking: Op basis van dit document kun je de specifieke bepalingen voor jouw vzw overnemen. Is dit moeilijk? Dan ben je als lid van Formaat welkom op de schrijfdagen die we binnenkort bij jou in de buurt organiseren. Inschrijven voor een schrijfdag kan via vraaghet@formaat.be.
Wanneer je vaststelt dat de statuten bijna helemaal in orde zijn, maar slechts enkele bepalingen ontbreken (bv. vermelding van het gewest), dan volstaat het om enkel de ontbrekende bepalingen toe te voegen. - Bijzondere algemene vergadering organiseren
Om de statuten te wijzigen, moet je een bijzondere algemene vergadering organiseren. Je stuurt de uitnodiging voor de bijzondere algemene vergadering minstens 15 dagen op voorhand naar alle leden van de vzw. Bij deze uitnodiging vermeld je duidelijk het agendapunt “wijzigen statuten”.
Op deze vergadering moeten 2/3e van de leden van de vzw aanwezig zijn. Verder heb je van de aanwezigen een 2/3e meerderheid nodig om de statuten te laten goedkeuren. Meer informatie over het organiseren van een algemene vergadering vind je hier. - Publiceren van gewijzigde statuten
De statuten zijn pas echt in orde als ze ook gepubliceerd zijn in het Staatsblad. Dit moet je doen binnen 30 dagen na de bijzondere algemene vergadering. Meer informatie over het publiceren van statuten vind je hier.
Wanneer je ondersteuning nodig hebt bij het aanpassen van de statuten bieden we vanuit Formaat hulp aan voor onze leden:
- Kom langs op een schrijfdag: Formaat organiseert op vraag gratis schrijfdagen in jouw buurt. Een schrijfdag bestaat uit een stukje vorming, gevolgd door een begeleiding op maat. Vraag ernaar bij jouw ondersteuner of stuur een mailtje naar vraaghet@formaat.be.
- Contacteer onze helpdesk statuten: Twijfel je als lid over een bepaling in de statuten of heb je een vraag over publicatie? Contacteer dan onze helpdesk via vraaghet@formaat.be.
📸 Kunstvanger - Lennert Berx
